Leider mussten wir den Termin aufschieben

DURVEN IS GOED, KENNIS VAN IDIOOM IS NOG BETER

Jouw Duitse relaties waarderen het als je Duits met ze spreekt. Als je dat goed doet, dan geeft je dat een voorsprong op andere buitenlandse concurrenten.

Gebruik je daarin verkeerd idioom, dan zal je Duitstalige gesprekspartner je dat vast willen vergeven. Maar het kan natuurlijk wel tot onbegrip leiden en enige hilariteit.

Daarom in het vervolg van deze blog enkele voorbeelden van zogenaamde “Stolpersteine” (hindernissen) veroorzaakt door “falsche Freunde”. Die laatste zijn woorden en begrippen die in het Duits en Nederlands erg op elkaar lijken, maar die een andere betekenis hebben en soms tot hilariteit of onbegrip over en weer kunnen leiden. In vervolg op eerdere blogs over dit onderwerp bespreek ik vandaag wederom een paar voorbeelden. In latere blogs volgen er meer.

Op tijd...of niet?

Het is natuurlijk belangrijk om je te houden aan je afspraken, of ze nu zakelijk zijn of niet. Maar soms komt er iets tussen, of duurt een bepaalde activiteit langen dan verwacht. Punctueel als je meeste Duitstalige relaties zullen zijn, zul je hen er goed van op de hoogte moeten stellen als er een kink in de kabel komt. Hoe je dat doet, en hoe je vergissingen voorkomt, vertel ik je vandaag.

uitlopen, überziehen, auslaufen, uitlopen

Stel je voor: je hebt een vergadering met een belangrijke leverancier, maar die zal niet op tijd beëindigd zijn, en nu zal je klant helaas moeten wachten tot jij op jullie afspraak verschijnt. Gelukkig kun je tussendoor even bellen. "De vergadering loopt uit", wil je snel even mededelen. In de haast zou je zomaar kunnen melden: "Die Versammlung läuft aus." Verbazing bij je klant. Is de vergadering vloeibaar geworden misschien? Hij/zij kent alleen water dat ergens ausläuft namelijk, of een andere vloeistof natuurlijk. Ook een schip kan uitlopen, of je kunt iets laten uitlopen tot het stilstaat. En iets kan ergens op uitlopen. Maar al deze betekenissen passen niet bij jouw belletje, en scheppen alleen verwarring.

Wat hoor je dan wèl te zeggen als iets uitloopt in de tijd? Welnu, dan gebruik je het werkwoord überziehen. "Wir sind leider noch nicht fertig, die Zeit der Versammlung wird überzogen." En voilà, begrip bij je klant. Of nou ja, dat hoop je in ieder geval...

uitstellen, aufschieben, ausstellen, tentoonstellen

Een vergelijkbaar geval doet zich voor als er sprake is van uitstel in een wat algemenere zin, bijvoorbeeld van een afspraak. Of er nu sprake is van een te late toelevering, een zieke (productie)medewerker of een file, jij zult je niet kunnen houden aan een afgesproken dag en tijd. Als je het Nederlandse uitstellen letterlijk zou vertalen, dan zou je zeggen: "Leider müssen wir den Termin ausstellen." Ook nu weer zul je op verbazing stuiten. Het Duitse ausstellen betekent namelijk tentoonstellen of exposeren. Of uitstallen. En tja, dat gaat nou eenmaal niet met afspraken. In dit geval luidt de juiste zin: "Leider mussten wir den Termin aufschieben". Gelukkig, nu is de boodschap duidelijk. Voor de volledigheid, het zelfstandig naamwoord (der) Aufschub bestaat ook, daarmee wordt een vertraging of uitstel aangeduid. Voor het werkwoord aufschieben bestaan overigens een flink aantal synoniemen. Zo kan je in plaats van aufschieben hier ook het werkwoord verlegen gebruiken. Maar ja, verlegen is natuurlijk geen valse vriend voor het Nederlandse uitstellen.

Overigens kun je ook een (schuif)deur aufschieben, of een raam. Het Nederlandse werkwoord is dan natuurlijk openschuiven.

Alles duidelijk vandaag? Hopelijk zul je weinig te maken hebben met vertragingen en andere minder fijne zaken. Maar mocht je Duitstalige relatie wat gaan mopperen, dan kun je altijd nog zeggen: "Aufgeschoben ist nicht aufgehoben": "Uitstel is geen afstel." En zo is het maar net!

Bis bald!