Waarom siezen (u-zeggen) als je ook kan duzen (jij-zeggen)?
In Duitsland is het beleefd om tegen mensen boven de 16-jarige leeftijd u te zeggen. Al te vaak denken Nederlanders deze Duitse voorkeur om te “siezen” eenvoudig te kunnen verklaren met: “Duitsers zijn nu eenmaal hiërarchisch.” In enkele gevallen zijn mijn cursisten (bij aanvang van de cursus) ook van oordeel dat Duitsers nu eenmaal ouderwets zijn en zo’n twintig jaar bij ons Nederlanders achterlopen. Maar zoals altijd geldt ook hier dat dit soort makkelijke aannames niet de juiste zijn. Daarom is het verstandig om eens naar de positieve onderliggende redenen van dit gedrag te kijken.
Wat zijn nu (enkele) overwegingen om te siezen?
- Siezen schept meer afstand. Afstand tot een collega maakt het makkelijker om die aan te spreken op eventuele fouten
- Siezen drukt respect uit. Het is een uitdrukking van hoffelijkheid om de ander beleefd te benaderen.
- Siezen op het werk kan je gebruiken om je te onderscheiden van een andere groep of afdeling.
- Siezen kan je met iedereen. Duzen doe je altijdbij familie maar is een keuze bij mensen die niet tot je familiekring behoren. Met duzen geef je aan dat je de ander bijzonder vindt. Als je iedereen duzt gaat dat verschil verloren.
Het is natuurlijk niet zo dat de gemiddelde Duitser voortdurend het bovenstaande lijstje afvinkt om zijn gedrag te bepalen. Dit lijstje beschrijft gedrag en onderliggende normen en waarden die in Duitsland als passend worden beschouwd. Dus als je contact in een zakelijke context met Duitsers hebt dan is het raadzaam te siezen en niet meteen (gezellig) te gaan duzen. Overigens zijn er ook situaties waarin de gemiddelde Duitser jij-zegt waar de Nederlanders eerder iemand met u aanspreken. Dat is zo in familierelaties: opa’s, oma’s ooms en tantes worden altijd geduzt. Ook in het aanspreken van God zegt de Duitser jij, terwijl het in Nederland gebruikelijk is in deze situatie u te zeggen.
Dat geldt ook bij het aannemen van de telefoon. In Nederland komt het steeds vaker voor dat zakelijke telefoongesprekken beginnen met het noemen van de voornaam: “Hallo, met Henk, Alie” etc. Doe je dit in een gesprek met een Duitse relatie dan schept het eerder afstand dan dat je daardoor makkelijker contact legt. Over telefoneren valt trouwens nog veel meer te zeggen. Dat doe ik uitgebreider in een andere blog.
E-mails
Ook bij het schrijven van e-mails is het zaak eerst te siezen in plaats van meteen te duzen. Laat de Duitse relatie hierbij het tempo bepalen. Als deze met een hallo begint en in de e-mail “duzt” dan kun je dat gedrag spiegelen. Natuurlijk alleen als je daar zelf ook voor voelt.
Vragen? Bel of mail me als je meer wilt weten over succesvol communiceren in Duitsland!